Bí Pháp Võ Thuật Việt Nam

Khi mới học võ, tôi được nghe nhiều truyền thuyết thần kỳ về làng võ VN: chuyện hành hiệp trượng nghĩa, hành tung “xuất quỷ nhập thần”, một người chiến đấu với nhiều người, đánh hạ cả thú dữ... Hoặc qua sách báo có thể biết đến võ sư Trương Thanh Đăng có Bát bộ chân quyền giống như Lăng ba vi bộ của Đoàn Dự, võ sư Vũ Bá Oai luôn ẩn hiện phía sau đối thủ khi bị tấn công, võ sư Phan Thọ đánh chết cả heo rừng “độc chiếc”…
Từ đó tôi có nhận thức bộ pháp trong võ thuật VN là điều tối quan trọng. Tôi bắt đầu tìm tòi nghiên cứu và rất tâm đắc điều này. Trong thực tiễn dạy võ và giao đấu, người yếu có thể thắng mạnh, nhỏ có thể đánh lớn, ít có thể địch nhiều… đều dựa trên bộ pháp. Ngay cả tỷ thí trên sàn đài, võ sĩ thi đấu giỏi có bộ pháp di chuyển hợp lý, võ sinh múa quyền hay cũng có bộ pháp nhanh nhẹn, vững chắc. Sự khai triển của bộ pháp còn dựa trên quan niệm và triết lý của người Việt xưa. Do đặc thù là đất nước không rộng, thể chất không cường kiện, thường xuyên đối phó ngoại xâm, mà kẻ thù bao giờ cũng hung bạo. Ông cha ta tạo ra chiến thuật “du kích”, thoắt ẩn thoắt hiện, đánh chỗ yếu nhược đối phương. Đó cũng là “bí pháp” mà dân tộc Việt vận dụng trong công cuộc đổi mới đất nước, đối mặt khủng hoảng toàn cầu bằng sự thích ứng linh hoạt…
Khi nhận thức bộ pháp của võ thuật Việt Nam là điều quan trọng. Tôi bắt đầu tìm tòi nghiên cứu và rất tâm đắc về bộ pháp . Với nhận thức của Tôi thấy ,khi một võ sĩ thi đấu hay thường có những bộ pháp di chuyển hợp lý , khi võ sinh múa quyền hay cũng có những bộ pháp di chuyễn nhanh nhẹn.

Bộ pháp được phát triển mạnh do những yếu tố tánh cách người Việt cổ và những quan niệm, môi trường sống đã hình thành lối đánh võ của người xưa. Nhận thấy sự nhanh nhẹn rất quan trọng trong cuộc sống khi đối phó với kẻ thù, nên đã phát triển bộ pháp thành những khã năng hữu dụng như sau :

Tránh né được sự tấn công.
Lấy nhu thắng cương, lấy nhược thắng cường
Trong chiến trận,có khã năng linh hoạt chiếu đấu với nhiều người
Có lối chiến thuật du kích khôn ngoan ( đặc thù chiến thuật quân sự của VN)
Kết hợp lối đánh chỏ gối trong bộ pháp tạo kỹ năng chiến đấu có thực tế hiệu quả cao ,một né đặc thù của võ Việt.

Những yếu pháp của bộ pháp là

Lấy sức mạnh của đất :Với sự di chuyển hợp lý sẽ mượn được sức bật của đất trong đòn đánh được tăng sức mạnh.
Người VN rất phù hợp với thể chất nhỏ gọn, vì với thể chất nhỏ gọn nên khi di chuyển rất nhanh nhẹn và kín đáo , ít có mục tiêu cho đối phương dễ tấn công
Với lực bật , bay , nhảy của bộ pháp kết hợp thân pháp làm cho đòn đánh nhanh mạnh .

Qua thời gian nghiên cứu về bộ pháp của các Thầy đã hướng dẫn cho Tôi, và sự hướng dẫn đặc biệt của sư phụ Đỗ Phi Long, Tôi đã nhận thấy sự biến hoá của bộ pháp thường dựa trên các tư thế tấn kết hợp với thân pháp di chuyển theo các đồ hình như hình tam giác, vuông , hình , bát quái …
Tôi nghiền ngẫm các khẩu quyết võ thuật về bộ pháp và thấy những ý thâm sâu của người xưa như :

Túc bất ly địa
Dĩ thân vi bộ
Dĩ bộ lĩnh thân
Tiên cần bộ vững
Trung chính an thư
Ninh truyền tẩu chuyển
Xa mà gần- Gần mà xa
Càn chân bước thẳng đường cứ bước
Khảm hoành thân đề khí lần lượt
Cấn cung tả hữu đồng sang bộ
Chấn ngang thập tự cứ nhẩy bước
Tốn công rèn luyện cố đối mài
Ly thân ảo diệu chân làm thước
Khôn dai do tâm thanh tịnh lõng
Đoài thẳng cung khai tất chiên được
v.v...

Theo Tôi bộ pháp là bí pháp của võ thuật mà người xưa Việt Nam đã có công phát triễn trở thành một nét riêng của võ thuật Việt Nam, mà nay đã bị mai một ,do không được phát triển đúng hướng . Về lợi ích rất tốt cho sức khoẽ , ứng biến trong cuộc sống và nghệ thuật trong chiến đấu trong võ thuật.

Võ sư Hồ Văn Trọng
(Trưởng môn Hóa Quyền Đạo)
Bài viết đã được giới thiệu trên báo Thanh Niên Thể Thao & Giải Trí 07/04/2009